Raphael Weinroth-Browne: Zależy mi na demokratyzacji muzyki, przełamywaniu barier, budowaniu mostów
Zagrał na ponad dwustu albumach. Podróżował po całym świecie i wypracował swój własny, niepodrabialny styl. Wybitny wiolonczelista, wszechstronny muzyk, a przede wszystkim otwarty człowiek o ogromnej wiedzy i kompleksowym spojrzeniu na świat.
Po pięciu latach od premiery "Worlds Within" Raphael Weinroth - Brown powraca z nowym solowym albumem, który urzeka szczerością i pulsuje żywą energią. Spotkaliśmy się, by porozmawiać o "Lifeblood", ale bardzo szybko nasza konwersacja nabrała znacznie szerszej perspektywy.
O czym rozmawialiśmy? O emocjach - o szczerości w sztuce, o jasnej i ciemnej stronie procesu twórczego, o misji artysty, ale nie tylko. Raphael opowiedział mi też o swojej współpracy z grupą Leprous i o tym, dlaczego tak lubi wracać do Polski.
Raphael, fot. Curtis Perry
Między Uchem A Mózgiem: Steven Wilson w trakcie swojej wieloletniej kariery wydał ponad pięćdziesiąt płyt. To budzi podziw, ale jeszcze większe wrażenie robi fakt, że Twoją grę można usłyszeć na ponad dwustu albumach, a co więcej dokonałeś tego w znacznie krótszym czasie. Gdy się o tym pomyśli, trudno uzmysłowić sobie tę ilość pracy i pomysłów. Podziwiam Twoją wszechstronność. Jak się z tym czujesz?
Raphael Weinroth – Brown: W moim przypadku jest nieco inaczej, bo nie nagrałem dwustu albumów solowych ani tylu płyt z zespołami, w których jestem stałym członkiem. W wielu z tych projektów brałem udział gościnnie - praca nad częścią z nich zajmowała mi kilka lat, ale nad niektórymi pracowałem zaledwie kilka godzin, tak, że gdy już ukazywały się, to zdążyłem już dawno zapomnieć o tym, że jest tam cząstka mnie. Zawsze miło sobie o tym wszystkim przypomnieć. To wspaniałe uczucie móc uczestniczyć w tak szerokiej gamie muzycznych pomysłów i projektów.
Pierwszy album, który nagrałem nie został uwzględniony w tych dwustu. Jako nastolatek, założyłem zespół metalowy, czego efektem było wydawnictwo, które ukazało się pod szyldem Cholera. W międzyczasie pracowałem też w moim domowym studiu nad innymi projektami - stopniowo zdobywałem kontakty i zostałem profesjonalnym muzykiem sesyjnym. Moja rola na tym artystycznym polu rozwinęła się znacznie w ostatnich pięciu latach. Zrealizowałem wiele projektów w domu, zdalnie i miałem możliwość współpracy z artystami, których bardzo cenię. To ogromna gratyfikacja i wieka satysfakcja.
Obecnie staram się skupić na budowaniu autorskiego, solowego katalogu. To duże wyzwanie i bardzo czasochłonny proces, ale jednocześnie ogromna satysfakcja i artystyczne spełnienie, gdy samodzielnie podejmuje się decyzje. Mam nadzieję, że będę w stanie wydawać solowe albumy nieco częściej.
MUAM: Cieszę się bardzo i chętnie posłucham następnych albumów. Porozmawiajmy jednak najpierw o "Lifeblood" - to chyba najbardziej osobista z Twoich płyt, poniekąd jest to zawarta w muzyce historia Twojego życia, prawda?
Raphael: Zdecydowanie, to mogłaby być płyta imienna, ale pomyślałem, że tytuł "Lifeblood" będzie dobrze pasował do ogólnej koncepcji, bo od razu wskazuje na kierunek skojarzeniowy, o czym ten materiał może traktować.
MUAM: Życie to pasmo kontrastów, tych wszystkich dobrych i trudniejszych chwil, tych zmian, które się dokonują, wyzwań życiowych, ale też osobistych zmagań...
Raphael: Zdecydowanie, to taka karuzela emocjonalna zmagań artysty z emocjami - odzwierciedlenie momentu, w którym pojawia się pomysł, wchodzi się na scenę i odczuwa się, jak dźwięki przepływają przez twoje ciało, czuje się tę iskrę inspiracji, zjednoczenia z czymś nienamacalnym, doświadczenia jakiegoś stanu, który wpływa na twoją kreatywność. Jest też jednak ciemna strona bycia artystą, co także chciałem w tej muzyce podkreślić - opowiedzieć o tych zmaganiach związanych z budowaniem swojego artystycznego wizerunku, docieraniem do odbiorców, byciem traktowanym poważnie, rozwojem własnego warsztatu i umiejętności, przezwyciężaniem osobistych przeciwności, własnych lęków. Każdy z nas ma swój cień, ale świadomość tego faktu pozwala równoważyć tę jasną i ciemną stronę.
Na okładce albumu jest drzewo z pokaźnymi korzeniami, z których część "przekształca się" w węże, a tak naprawdę jest niezmiennie jednym organizmem - to analogia takiego wierzchołka góry lodowej, za który można uznać te najlepsze rzeczy, te kamienie milowe, momenty sukcesu, ale one są jedynie niewielką cząstką znacznie bardziej złożonej historii, z walką, ze zmaganiami, z mrokiem i tym, co niekoniecznie miłe. Chciałem w ten sposób też wizualnie pokazać tę ciemną stronę, która jest nieodłącznym elementem osiągnięcia piękna, zintegrować obie strony.
Np. w kompozycji Possession - utwór koncentruje się na idei ducha, który przejmuje nad artystą kontrolę w trakcie procesu twórczego - natchnienia, inspiracji, które pochłaniają cię podczas komponowania, podczas występu na scenie, ale niosąc jednocześnie różnego rodzaju niepewności, wyzwania związane z samym występem, kontaktem z publicznością. Publiczność ocenia artystę, ale tak naprawdę chłonie to, co płynie ze sceny, czy jest zawarte w kompozycji. Tak naprawdę autorami tej "negatywnej" wypowiedzi jesteśmy my sami i sami wywieramy na siebie presję. Chciałem to podkreślić w teledysku do tego utworu. Występują w nim postaci bez twarzy, których emocji i reakcji na muzykę nie da się odczytać. Z tego powodu zastanawiasz się jeszcze intensywniej o czym myślą. Na końcu publiczność zdejmuje maski i okazuje się, że każda z osób ma moją własną twarz. Patrzę sam na siebie - to ten moment konfrontacji z własnymi myślami, własnymi zmaganiami, własnymi osądami. To moment spojrzenia na naszą własną relację z sobą samym i zastanowienia się, czy cenimy siebie samych tylko gdy osiągamy sukcesy i inni nas chwalą, czy jesteśmy dla siebie dobrzy także wtedy, gdy coś nie idzie po naszej myśli. Jak wtedy siebie traktujemy?
Chciałem się pochylić nad tym tematem i pokazać, że pod maską może kryć się mrok. Nie tylko pośród emocji publiczności, ale też emocji samego występującego, który stara się ukryć swoją niepewność przed światem, a tak naprawdę wewnątrz się gotuje ze stresu. Światło i mrok przewijają się na tym albumie w wielu aspektach.
MUAM: Zdecydowanie. Pięknie to wytłumaczyłeś. Energia kryje się też w samym kolorze czerwonym, który jest nieodłącznym elementem tej płyty.
Raphael: Zdecydowanie! Każdy element na tej płycie jest konkretną deklaracją z dużą dozą intensywności, ekstrawertyzmu, pasji, ognia. To wydźwięk zdecydowanej większości zawartości tego albumu. Chciałem stworzyć kontrastujący album do "Worlds Within", który był utrzymany w niebieskiej, oceanicznej, delikatnej tonacji. Był bardzo kojący, więc celowo chciałem pokazać tę przeciwną stronę, tę bardziej energetyczną.
MUAM: Rozumiem :) To jak to jest z tą sceną i publicznością - lepiej czujesz się w scenerii filharmonii, czy na klubowej scenie?
Raphael: Zdecydowanie w klubowych okolicznościach. Lubię grać w rockowych przestrzeniach i czuć jak pulsuje energia. Lubię, gdy publiczność stoi, w takich okolicznościach czuję się komfortowo. Ale oczywiście cenię też te piękne sale o bardziej teatralnym potencjale. Na premierę płyty w Ottawie zarezerwowałem przestrzeń w pięknej katedrze, z olbrzymim sklepieniem. Ma doskonałe akustyczne warunki. Czasem jednak takie miejsca powodują dodatkową presję, bo pełna uwaga publiczności skupiona jest wtedy na mnie. W rockowej przestrzeni tworzy się między artystą i publicznością energia, ludzie reagują na bodźce płynące ze sceny. Ta reakcja ma w sobie dużą moc - nie chodzi o to, że ktoś przychodzi specjalnie dla mnie czy ja gram dla kogoś - jesteśmy w tym razem, dzielimy się energią. To znaczy dla mnie najwięcej.
MUAM: Na pewno wpływ na te odczucia miały Twoje wspólne trasy z grupą Leprous i występy w klubach. Pamiętam dobrze te polskie koncerty, to właśnie wtedy dowiedziałam się o Twojej twórczości :)
Raphael: Zdecydowanie tak, choć lubiłem koncerty o rockowym charakterze już znacznie wcześniej. Koncerty z Leprous zdecydowanie pomogły mi w zrealizowaniu tego, do czego dążyłem jako artysta. Także z innymi artystami. Gdy wróciłem z tych tras zapragnąłem grać w podobnych miejscach, chciałem, by scena została podobnie zaaranżowana, zaplecze było profesjonalne, by wszystko było jasne i klarowne, by można było skupić się w pełni na występie, by jak najpełniej zaprezentować go publiczności. Wiele aspektów podróży z Leprous wpłynęło na moje podejście do muzyki - także te biznesowe. Pracując nad "Lifeblood" zdecydowałem się na tę samą ekipę, z którą pracuje Leprous. Album zmiksował Adam Noble, nad masteringiem czuwał Robin Schmidt. W realizacji teledysków pomogła mi zaś Grupa13. To był dobry wybór pod każdym względem, jestem bardzo zadowolony z rezultatów.
MUAM: Fantastyczne są te teledyski!
Raphael: Cieszę się, że Ci się podobają, świetnie się bawiłem przy ich nagrywaniu. Współpraca z Grupą13 była takim trochę spełnieniem marzeń. To dziwne uczucie, gdy masz świadomość, że ta wielka ekipa pracuje specjalnie dla Ciebie, realizuje Twoją wizję. Wtedy poczułem, że to naprawdę mój własny projekt i to ja o wszystkim decyduję, takie małe urodziny. Wielogodzinna praca na planie też kosztuje wiele energii. To bardzo wymagające. Prace nad obrazem do "Lifeblood" trwały około 12 godzin - nagrywaliśmy ten teledysk w klasztorze i było przeraźliwie zimno. Wszyscy byli w rękawiczkach i próbowali rozgrzać się herbatą, ale w przypadku tak wielkiego i wysokiego budynku to bardzo trudne - tak wielkiej przestrzeni nie da się ogrzać. A występowałem bez koszulki... Mimo tych niedogodności była to świetna zabawa. Jest w tym teledysku wiele momentów z przymrużeniem oka, całość jest spójną historią. To fantastyczne doświadczenie.
MUAM: A jak wspominasz już sam pobyt w Polsce? Jak się tu czujesz?
Raphael: Za każdym razem, gdy przyjeżdżam do Polski, jest mi bardzo miło. Zatrzymałem się we Wrocławiu, to bardzo ładne, dobrze zorganizowane miasto, udało mi się trochę pozwiedzać. Do teledyskowych lokalizacji oczywiście dojeżdżaliśmy - wybrałem miejsca, których nie sposób znaleźć w Kanadzie. Ludzie są tu bardzo serdeczni, mili, jest tu wiele pięknych, historycznych miejsc. Teledysk do "Ophidian" nagrywaliśmy w opuszczonym kościele, którym opiekuje się fundacja organizująca różne wystawy, wernisaże. Pięknie zadbali o to miejsce.
Świetnie grało mi się w Polsce z Leprous. Chciałbym wrócić tu na solową trasę. Wiele osób już o to pytało, jestem w trakcie wstępnych rozmów z organizatorami. Trzeba to dobrze zaplanować, najlepiej dodać jeszcze trochę występów za granicą, np. w Niemczech, by zgrać dojazdy. Mam nadzieję, że się uda. Nie mogę się doczekać!
Raphael, fot. Curtis Perry
MUAM: Trzymam kciuki, by się udało! Świat zmienia się tak szybko, ciężko znaleźć swoje miejsce, szczególnie w otoczeniu tak dużej ilości nowych możliwości i nowej technologii, która wpływa praktycznie na każdy aspekt naszego życia. Jak się z tym czujesz?
Raphael: To bardzo ciekawe pytanie. W obecnych czasach jest wiele rozpraszaczy i ludzie starają się jakość wejść na właściwy tor i rozgryźć, dokąd ta technologia zmierza. Mam mieszane uczucia, przede wszystkim mam sporo wątpliwości w kwestii wykorzystywania sztucznej inteligencji. Rodzi ona wiele problemów, o których rozmyślam już od dawna. Zanim jeszcze ta technologia się rozwinęła, jeszcze w dzieciństwie tak wyczuwałem, że świat zmierza w bardzo dziwnym, skomplikowanym kierunku. Czułem, że te udogodnienia spowodują wiele problemów i te obawy zaczynają się sprawdzać. Słyszałem ostatnio, że duża wytwórnia zakontraktowała artystę wygenerowanego przez AI, jest też aktorka, która została wygenerowana. To strasznie dziwne.
W artystycznym świecie rozważania na temat roli sztucznej inteligencji nieustannie się toczą, bo pojawia się pytanie o autentyczność sztuki w ogóle, o to co sprawia, że sztuka jest prawdziwa, że oddziałuje na człowieka, dlaczego warto czegoś posłuchać czy coś zobaczyć. Oczywiście są to ludzkie emocje, których potrzebujemy bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Trzeba się zastanowić nad tym, co czyni daną rzecz sztuką, a co jest komercyjne, co zaprojektowane jest po to, by przyciągnąć finanse i uwagę.
Ta sytuacja stawia artystów w ciekawym położeniu - z jednej strony czuję, że zobowiązuje nas to do działania, z drugiej zaś wiem, że zostaliśmy niejako zniewoleni przez technologicznych potentatów, właścicieli mediów społecznościowych i platform streamingowych - jeśli chcemy, by usłyszał o nas świat, nie mamy wyboru - musimy w jakiś sposób tam zaistnieć, dostarczyć określoną ilość materiałów w określonej formie, by algorytmy pokazały to użytkownikom. Musimy w jakiś sposób przykuć ludzką uwagę. Z drugiej strony rodzi to pytanie
W ten sam sposób można też argumentować fakt, że istnieje wiele sposobów na stworzenie czegoś, co nie jest prawdziwą sztuką, ale spełnia wszystkie te kryteria. Nie mam na to jasnej odpowiedzi – czuję, że artyści bardziej niż kiedykolwiek muszą zastanowić się nad tym, co jest najbardziej artystycznym i autentycznym oświadczeniem, jakie są w stanie stworzyć i wierzyć w to, nawet w świecie, który wydaje się zmierzać do piekła, a ludzie niekoniecznie skupiają się na sztuce w ten sam sposób, jak kiedyś, do kogoś to przesłanie dotrze, mimo przeciwności finansowych, środowiskowych i technologicznych. Świat jest obecnie bardzo niestabilny.
Włożyłem w "Lifeblood" całe swoje serce, mnóstwo czasu i ogrom zasobów, nie wiedząc, jaki będzie odbiór tego materiału. Wkładając w ten projekt tyle energii przyświecała mi ta romantyczna idea, że w obliczu nieuchronnego końca świata nie mam nic do stracenia i chcę pozostawić ludzkości coś wartościowego. Chcę spędzić swój czas na Ziemi możliwie najlepiej i opowiedzieć o tym, czego doświadczyłem, co przeżyłem. Czy może istnieć coś bardziej szczerego i ludzkiego?
Piękne chwile, jak niezapomniane zachody słońca, te wyjątkowe momenty chciałem uchwycić w muzyce, by zawsze można było wrócić do tych doświadczeń w namacalnej formie, by każdy mógł na swój sposób poczuć te emocje, wejść w temat głębiej, odnaleźć to, co osobiste. Tym, co najcenniejsze w sztuce nie są umiejętności, lecz perspektywa i emocje danej osoby, jej sposób postrzegania danych zjawisk. Chcę zobaczyć zachód słońca oczami malarza, usłyszeć instrument oczami i uszami osoby, która chce przekazać dane emocje. Doceniam tę osobistą perspektywę, sposób pociągnięcia pędzlem, wyczucie. Ten moment, gdy doświadcza się poprzez sztukę tego, co nienamacalne. Czasem chwytasz od razu daną formę sztuki, innym razem nie masz odpowiedniego nastroju, albo coś, co kiedyś do ciebie przemawiało, teraz np. nie rezonuje. Wielokrotnie tak miałem, dlatego, że w danej chwili byłem w innym miejscu, zmagałem się z innymi sprawami, emocjami. Jest milion niematerialnych rzeczy, które my, artyści, musimy uchwycić i przekazać, i każdy z nas może to zrobić na swój własny sposób, i to jest kluczowe, to nie jest coś, co możemy po prostu zostawić na stole, to część naszej życiowej misji. Zainspirowani wszystkim, co dzieje się na świecie, mamy obowiązek upubliczniać te rzeczy i sprawiać, by ludzie doświadczali ich poprzez sztukę. To są ludzkie doświadczenia, które ludzie potrzebują.
Jest milion niematerialnych rzeczy, które my, artyści, musimy uchwycić i przekazać, i każdy z nas może to zrobić na swój własny sposób, i to jest kluczowe - to nie jest coś, co możemy po prostu podać na tacy - to część naszej życiowej misji.Zainspirowani tym, co dzieje się na świecie, mamy obowiązek upubliczniać te rzeczy i sprawiać, by ludzie doświadczali ich poprzez sztukę.To są ludzkie emocje, przeżycia, których wszyscy potrzebujemy.
MUAM: Zgadzam się z Tobą - potrzebujemy tych prawdziwych, szczerych doświadczeń, tej ludzkiej perspektywy, emocji, szczególnie teraz, w czasach, gdy otaczają nas reklamy i fałszywe wiadomości.
Raphael: Coraz trudniej zorientować się, co zostało stworzone przez człowieka, a co nie. Wymaga to jeszcze bardziej wnikliwego spojrzenia i krytycznego myślenia, a nawet krytycznego podejścia do samych emocji. Trzeba się zatrzymać na chwilę i zastanowić już nawet nad tym, co sprawia, że coś czujemy, jakie uczucia wywołuje dana rzecz, z którą się stykamy, czy jest to zgodne z naszym postrzeganiem czy wręcz przeciwnie, jak to na nas wpływa, co zmienia. Czytałem niedawno bardzo ciekawą książkę na ten temat - autorstwa osoby z Ottawy, pt. „Reclaiming the art in the age of artifice” (patrz TU)
Ludzkość tworzyła sztukę od czasów jaskiniowych. Zawsze był wśród nas impuls i inspiracja, by wyrażać to, co dookoła nas poprzez sztukę. Zmieniła się trochę forma i kontekst historyczny, ze względu na dostępność pewnych zasobów, ale idea pozostała niezmienna. Warto o tym poczytać :)
MUAM: Z przyjemnością sięgnę do tej książki, dzięki! W trochę późniejszym okresie, nie tak odległym, ludzie słuchali radia i dowiadywali się o twórczości danych artystów z różnych audycji, ufając wyborom redaktorów. Obecnie radio odgrywa już mniejszą rolę - mamy platformy streamingowe, a wybory muzyczne podpowiadają nam algorytmy, zaprojektowane tak, by dopasowywać się do naszych preferencji. Pamiętam, że opowiadałeś o tym, że słuchałeś radia i odkrywałeś w ten sposób muzykę dla siebie. Czy nadal znajdujesz czas, by szukać nowej muzyki?
Raphael: Nie szukam już tak intensywnie jak w czasach nastoletnich, szczególnie pod ich koniec. Wtedy doświadczyłem różnorodności muzycznej najsilniej - słuchałem radia, czytałem recenzje, szukałem namiarów na zespoły w sieci. Obecnie muzyka dociera do mnie nieco inaczej - poprzez streaming, gdzie sprawdzam, czy dane dźwięki mnie interesują. Słucham bardziej całych albumów niż playlist - choć mam nad jedną z nich pieczę i dodaję tam sztukę swoich ulubionych artystów oraz tych, którzy poruszają się w podobnej muzycznej estetyce, a także moją własną twórczość, nie jest to do końca "moja" rzecz. Wolę słuchać pełnych historii, całych albumów, chętnie zagłębiam się w dokonania danego artysty.
Gdy ktoś, kogo znam i cenię proponuje jakąś muzykę na swoich łamach, sprawdzam z przyjemnością te dźwięki. Często są to bardzo dobre wybory. Nadal ufam w dzielenie się wiedzą w swoim bliskim gronie. To niezmiennie działa. Czasem coś wyskoczy na którymś z portali społecznościowych czy jakiejś platformie - jak poczuję, że o coś tu chodzi, sięgam po więcej. Docierają do mnie też newslettery z wytwórni, którym ufam pod kątem artystycznych wyborów. Sam też staram się szerzyć wieść o artystach z Kanady, którzy powinni być szerzej znani, którzy na to zasługują.
MUAM: Czyli mimo zmian na świecie w niektórych aspektach zmieniło się niewiele - wciąż czerpiemy siłę ze sztuki. Jest trochę inaczej, ale wciąż chodzi o to samo. Kluczem jest po prostu znalezienie własnego sposobu na dotarcie do informacji.
Raphael: Tak, to zabawne. Ludzie słuchają muzyki trochę inaczej, ale ogólny mechanizm jest podobny. Nie słucham już radia zbyt często, czasem sięgam do danych audycji w radiu studenckim, przeglądam też listy granych utworów, by być na bieżąco, później sięgam głębiej. Staram się nie sugerować podpowiedziami algorytmów. Słucham na streamingach albumów i weryfikuję, czy chciałbym daną rzecz zgłębić bardziej, np. w formie fizycznej. Wtedy też chętnie kupuję płytę.
Sporo też rozmawiam ze znajomymi, wymieniamy się odkryciami i to jest zawsze fajna sprawa. Rozmawiamy o tym, kto na jakich koncertach był, co odkrył na festiwalach. Lubię też poznawać muzykę grając na festiwalach - te doświadczenia na żywo zawsze prowadzą do ciekawych odkryć. Ostatnio jednak słucham coraz częściej tego, co już znam i cenię, po prostu zgłębiam te brzmienia w większym stopniu.
MUAM: Jak się czujesz jako kompozytor i twórca muzyki klasycznej we współczesnych realiach, w 2025 roku?
Raphael: To dobre pytanie. Przyznać muszę, że czuję się twórcą muzyki klasycznej tylko częściowo. Porównałbym to do sytuacji, w której rodzisz się w jakimś kraju, przeprowadzasz w dzieciństwie do innego, mieszkasz tam przez jakiś czas, np. 10 lat jako nastolatek, wyprowadzasz się do kolejnego kraju, a potem wracasz do miejsca narodzin, by ponownie tam zamieszkać. Tak właśnie odbieram moją przynależność do nurtu muzyki klasycznej. Nie wiążę się z nią na stałe, nie próbuję jej szczególnie promować i zainteresować nią rzeszy osób. Nie uwielbiam każdego artysty tworzącego dany gatunek - jestem bardzo wybredny jeśli chodzi o wybory muzyczne. Niektóre rzeczy bardzo do mnie przemawiają, inne zupełnie nie, ale nie zależy to od gatunku - może to być klasyka, jazz, metal, obojętnie co.
W moim stylu gry na wiolonczeli pozostały elementy muzyki klasycznej i stylu wykonawczego charakterystycznego dla tej grupy. Są obecne w moich solowych dokonaniach z pewnością - melodie często odnalazłyby się na koncertach symfonicznych, momenty, w których gram solówki, pasowałyby do występu na czele orkiestry symfonicznej. Komponując, często wykorzystuję też formy klasyczne, nie te charakterystyczne dla muzyki popularnej, jak zwrotki i refreny. Na "Worlds Within" są wariacje tematyczne, które pasują do stylu klasycznego.
Z drugiej strony czuję zaś, że pod względem estetycznym ta więź jest silniejsza z inną formą. Moim zadaniem przy pracy z innymi muzykami nie jest odtworzenie gotowej partytury, lecz tchnienie w występ mojej własnej perspektywy i osobowości. Ta osobista perspektywa, unikalne podejście i własny styl są najciekawsze dla odbiorcy.
Staram się iść naprzód i zainteresować ludzi wiolonczelą nie tylko w klasycznym rozumieniu. Pokazać, że ten instrument świetnie odnajduje się w różnych brzmieniach i jest uniwersalny. Chcę nadać wiolonczeli demokratyczny charakter. To trudne dla publiki w Ameryce Północnej - w Europie jest łatwiej, bo właśnie stąd wywodzi się muzyka klasyczna, więc automatycznie zrozumienie jest tu większe, a co za tym idzie, większa ciekawość. To kwestia kulturowa - w Ameryce nadal postrzega się muzykę przez pryzmat różnic klasowych, nadal brakuje edukacji w tym temacie.
Chcę grać dla ludzi, którzy nigdy nie słyszeli muzyki klasycznej i nie mieli czasu zgłębić tego stylu. Chcę, by mogli cieszyć się brzmieniem wiolonczeli i być może zainteresować się inną formą muzyki, w której ten instrument też świetnie się sprawdza. Chcę, by czuli się komfortowo i wiedzieli, że są w danym otoczeniu bezpieczni, że także tu przynależą, mogą być częścią danego procesu, że mogą tę muzykę docenić. Zależy mi na demokratyzacji muzyki, przełamywaniu barier, budowaniu mostów, zachęcaniu ludzi do poznania czegoś nowego.
MUAM: W muzyce chodzi przede wszystkim o emocje, nie o gatunki. Sztuka jest po to, by jednoczyć ludzi. Tak naprawdę można zagrać dowolny utwór na dowolnym instrumencie.
Raphael: Najwspanialszą rzeczą w komponowaniu muzyki jest to, że możesz utwór przearanżować na dowolny instrument i jeśli poczujesz, że dobrze to zabrzmi i że o coś tu chodzi, jest spora szansa, że przemówi to także do publiczności, niezależnie od instrumentu, przy pomocy którego wybrzmi.
MUAM: To prawda. Dziękuję Ci pięknie za ten wspólny czas. Było mi bardzo miło!
Raphael: Przyjemność po mojej stronie. Cieszę się, że udało się spotkać!
You can hear his performance on more than two hundred albums. He's travelled all around the world with his cello, perfecting his own style of playing, making it unique and mindblowing. He's na exceptional cellist, a versatile musician, but first and foremost an open minded man with enormous knowledge.
Five years after the release of "Worlds Within" Raphael Weinroth - Brown is back with a new story - personal, honest and so energetic. We've met to talk about "Lifeblood", but our chat moved into another direction, into much more broader perspective.
What have we talked about? Mostly emotions - the honesty in art, the bright and dark sides of the creative process, artistic mission, but not only. Raphael told me also about his collaboration with Leprous and what is so special about Poland.
Raphael Weinroth-Browne by Curtis Perry
Między Uchem A Mózgiem: Steven Wilson has released among his long career over 50 albums. That’s
of course impressive, however your work can be heard on more than 200
albums and you did it in a shorter piece of time. Thinking about it it’s
hard to imagine this amount of work and creative ideas. I’m truly
impressed. How does it feel to play on such big amount of records?
Raphael Weinroth – Brown: My case is a bit different, because I have not made 200 solo albums or albums with bands that I’m integral part of. A lot of projects that I’ve guested on make up those 200 records, so there are some albums, that I’ve spent literally years working on and others that I’ve spent a day working on and kind of forgot about it when they came out. It does feel really good to have participated in such a wild range of projects,
My first ever album was not enlisted in those 200. As I teenager I started a metal band, so that was my first release under the name Cholera, but at the same time through working in studio in my hometown, I started to make connections. I became a professional session musician and that work has only grown over the years and in the last 5 years. I’ve done a lot remote work from home and had a chance to all kinds really special projects and many where I got to play on sides of my favourite musicians actually. That’s been incredibly rewarding and I’ve never been really able to say that. Sometimes I forget about the projects I’ve done, it’s nice to revisit them.
Now I’m at the stage when I’m trying to build more of a catalogue of my own work specifically and to make more solo albums. They are challnging to do and very time consuming. I’ve made all the decisions. I find them extremely rewarding and I’d like to be able to release records under my own name more frequently, so I’m ready to do more of that in the coming years.
MUAM: Can’t wait to hear them! "Lifeblood" seems like an autobiographical album, your personal story with all the light and darkness inside.
Raphael: It’s almost an album that could be self – titled, released under my own name, but I thought that Lifeblood is a good name for the concept – I think it gives a clear idea of what it’s about.
MUAM: All the good and bad things we’re going through during our lives, that’s how I feel it...
Raphael: Totally, it’s a kind of carousel, the transcendence of the moment of creating an idea, and stepping on stage, having the music flown through you and being inspired, feeling connected to something in a non physical form or something possibly divine and being visited by that for instance, but there’s a dark side of being an artist too – and all the struggle of building yourself up through your career and trying to build an audience and being treated seriously and develop your craft and to overcome any personal obstacles like your own insecurities.
There’s a shadowside of one self as a person but acknowledging that makes us be able to ballance the two sides. The cover art has the tree, the roots and some of the roots becoming snakes – they’re really one and the same and that’s the tip of the iceberg - just the good stuff and the most purating thing, milestones and the successful moments are only one small part of a bigger story, so I wanted to kind of visually depict how the shadow side and the struggle are essential to beauty and the sublimity of the work as well, I’m sort of integrating that.
There's a track "Possession" for instance – kind of centred around this idea of the spirit that possesses you in the moment of creation on stage, but also the insecurities and challenges of being a performer and projecting your fears into the audience. Your audience is judging you. But it’s actually you that is atributting your own negative soft talk to your audience. So I wanted to highlight that in a music video for this song, where everyone’s a faceless person – you can’t read their emotions and their reactions to the music. You’re left wondering what are they thinking about it and at the end the audience is unmasked - it turns out it’s me staring back at myself and that’s the moment when you’re confronted with your own struggle and your own self judgement and relationship with yourself and where you have to come to terms with your own relationship with self – do you love yourself or do you only congratulate yourself when other appreciate you, only when things go well and you’re not there for yourself when things go sideways or something is not perfect or not you wanted to be. How you treat yourself then?
I wanted to explore that idea in this video and the idea maybe there’s darkness in this blankness behind the mask. It’s not only the mask of the audience where you can’t read their emotions, but also the mask of the performer where eferything looks like confidence on the outside, everything looks like it’s working ultimately, but then on the inside there’s this turnoil or other thing that’s playing out. I wanted to show the light and the darkness for sure in all aspects on this record.
MUAM: Definitely! Also with the power of the red colour, so energetic and meaningful...
Raphael: Absolutely. I wanted everyting about the album to be a bold statement with a lot of intensity and to be very extraverted, passionate and fire’y. That’s the tone of most of the album. I wanted to do that also to contrast with the „World Within” record, which is very blue, oceanic, quite mello at time. It’s very soothing, so purpously I wanted to do something different from that, to show people that’s not the only thing that I do.
MUAM: I see 😊 How do you feel on stage? Do you feel better in the situation of a philharmonic scenery or in a rock club?
Raphael: In a club, for sure! I like to play rock and metal settings, I like to play in venues like that and feel the subs pumping inside, I like seeing a standing audience, that’s definitely more my comfort zone. But I love concerts halls too, beautiful spaces. In fact for my album release here in Ottawa, I booked a very gorgeous church space like a cathedral, it’s a huge building with beautiful high ceelings and pillars and amazing natural acoustics, so I love those spaces too, but sometimes I feel more exposed or more under a magnifying glass in a way, there’s this kind of scares me that people are watching me. Whereas I feel there’s a collective energy when you are in a rock venue and people are responding to things that happen in a moment with you in a real time. That feedback is very powerful and very reassuring, so that’s usually my preference. However I love all venues and mainly being in a room full of people and sharing my music with them, feeling this exchange, this beautiful fedback. It’s not that I’m doing it for them and they’re coming for me - we’re doing it together, sharing this energy. That’s what matters to me ultimately.
MUAM: The collaboration with Leprous and touring together must have had impact on your view on music and live performance. I remember those shows in Poland, that’s actually how I’ve heard about your music.
Raphael: Absolutely! I’ve already enjoyed rock concerts before that collaboration with Leprous. Playing so much with Leprous really set expectations for me in terms of what I wanted out of my career. Not just with them but in other settings too. When I came back from touring with them I started to want to play in venues that were maybe more similar, I wanted to do more of a big reveal when I come on stage, want to be amongst the audience before the show necessarily, I wanted the stage setup to be professional, I wanted my technical setup to be more professional and more streamlined.
There’s a lot of aspects to playing with them, not only their music and their audience, but also the way they approach at the business side and stage setup side, they influenced what I do in other areas and my solo projects. Another thing is that I chose to work with all the same people they work with on their recent albums, for "Lifeblood", so I used the same mixing engineer, worked with Adam Noble and same mastering engineer Robin Schmidt and I did 3 videos with Grupa 13 who worked several times with Leprous. I was not disappointed, that was all good choices.
MUAM: Those videos are amazing, really!
Raphael: I’m glad you like them! I had so much fun doing them, it was like a dream come true a little bit to be able to make it happen. The weird thing is you’re going and you’re working and it’s very demanding, it takes a lot of energy to be on set for that long. "Lifeblood" video was very demanding - 12 hours on set and the monastery where we shot the video was extremely cold. We were wearing gloves and trying to stay warm making tea. The building is so massive, there’s no way you could circulate that amount of heat. It was pretty nuts but also it’s a crazy feeling when you hire a crew and when you show up you realise everyone’s there for you, it was a weird moment for me. I understood it’s my own project, everyone is working on my ideas, it felt like a brithday a little bit. I took advantage and enjoyed it, there are a lot of funny scenes, it was a really fun thing to do. It was also extremely cold having to act on it with nothing on essentially. The crew's created such a beeautiful slope between the different narratives, I really enjoyed that.
MUAM: How do you recall Poland as a country?
Raphael: Every time I go there I enjoy it. I went to Wrocław and I stayed there, then the shooting locations were out of the city, but it’s a very nice city. The first time when I went to shoot I did not really have a lot of time to explore, but the second time I’ve seen a bit more. It’s really a well finctioning city, people are always nice to me, there’s a lot of beautiful history around. All I wanted is to find locations that I could not in Canada, they don’t exist here, so that was a big advantage of going there. There are those beautiful old landmarks. The video for Ophidian we shot in an abandoned church taken over by a foundation, doing shows and art vernisages, that was a really special and enchanting place. It was cool to see how well taken care it was.
I love going to Poland and playing shows there, it’s been a while ago now, but I remember those times with Leprous, we’ve played in many cities in Poland and I hope I’ll be able to come back soon. A lot of people have been asking, I would really love to come back with my solo stuff, I hope to book a tour. I'll need to play somewhere else nearby, maybe in Germany to connect the roading. I’m dying to go, hopefully soon!
Raphael by Curtis Perry
MUAM: Keep my fngers crossed! The world is changing so fast nowadays and it’s hard to find your own space here, being surrounded by all these new technologies having impact on almost every aspect of our lives. How do you feel about that?
Raphael: That’s an interesting and big question. There’s a lot of disruptions, but people are trying to jump on a certain band wagon, discovering which way technology is going nowadays. I have mixed feelings about it. In general I have a lot of concerns in terms of AI especially. I feel it’s extremely problematic. And I’ve honestly thought that for over 20 years. Before it was really a thing, since I was a kid, I was wondering there’s not gonna be good and the world is heading in a very complicated direction. It’s gonna create a lot of issues and I think we are already seeing it for sure. I’ve recently heard that a major label signed an AI r’n’b artist for the first time and they’ll have sort of an actress also AI, which is super weird.
A lot of people in the art space are really talking about how this is problematic. It brings a question about authenticity and what makes the art real, human, what makes something worth listening to. More than eever we need to get in touch with what makes sth a true art and what makes it a commercial asset, like something is designed solely to attract attention and get money. It puts artist in an interesting predicament – on one hand I feel that we are very much beholden, we’ve kind of been enslaved by the big tech companies which own social media, streaming platforms – if we want to be heard, we have to exist in these spaces and those companies expect us to produce a certain amount of output in order to get exposure, so in order to be shown to people we have to show a certain level of consistency. We have to produce something that sort of grabs people’s atteention.
By the same talking, one could argue that there are a lot of ways of producing something that is not true art that does all of these things. I do not have any clear answer to this – but I feel than artists more than ever have to consider what is the most truly artistic and authentic statement that they can produce and to believe in that even in a world that seems to be going to hell and people are maybe not necessarily focusing on art in the same way, because there are so many other preoccupations – financial, environmental, technological.
I think there’s a lot of instability right now, but I put everything into "Lifeblood" record, non necessarily knowing what the outcome would be. I invested more time and money and energy than I ever have and it’s a kind of this romantic idea like even the world’s ending, I wanna leave this for people and say that I made my time on Earth, because it feels like an indication of a meaningful life and a reflection of what’s inside, but also what’s lived and what’s experienced. What could be more human than that? Than depicting those beautiful sunsets, the most exclusive moment in a piece of music, having that lived in a tangible form can people always come back to and always experieence in their own way?
You have to live that as a human being, spend years on this Earth, to comprehend that not adjust it what it is on a surface, but on a deep level and a personal level, because what's interesting in art is just a measure of skill, but a measure of the perspective and the world view of an artist. It’s about seeing something through the eyes of a specific person. And that’s what interests me – I want to see the sunset, I want to hear a cello through the eyes and ears of a person, I enjoy their perspective, I enjoy the touch of their paintbrush, the way it hits the canvas, the way they feel it. Those things are so intangible too.
The ways it makes you feel is so dependent on a million factors – when you experience it, when was the first time you were exposed to this piece of art, what was happening in your life, were you ready for it at that time… Sometimes something hits you with a great quality but you are not ready for it, or you hear something that you loved before and there’s not there anymore. I feel this very often – there are albums that I felt in love with in the past, that I feel I would not gravitate to anymore at that time, because I’m in a different place now.
There’s a million intangible things that we as artists need to capture and need to convey and each one of us can do it in our own way and that’s essential, that’s not something that we can just leave on a table, it’s part of our lives’ mission to do. Inspired by anything that’s happening in a world we have a responsibility to put those things out there and make people experience them through art. These are human experiences that people need to have.
MUAM: I agree with you, we need those human experience and the human peerspective, especially nowadays, being surrounded by the adveertisements and fake news.
Raphael: it’s more and more difficult to discern what was created by someone what was not. It requires a new level of critical thinking but also critical feeling. How does this make me feel? Just hold on a second and ask yourself. Does this appeal to my most basic senses or is this something that I could live with for a long time and it will grow with me… There’s a book that I’ve read called „Reclaiming art in the age of artifice” by an author of my hometown – it’s an amazing book that talks all about this stuff. We’ve been making art since we’ve been living in caves and how the impulse and inspiration and the vision for creating art has never really changed, it’s always been there, but the medium and the context might have changed because of what’s happening in history and what tools we have in disposal. I’d strongly recommend it for anyone interested in this issue.
MUAM: I’ll check it for sure! Thank you so much 😊 In the past people were listening to the radio, geetting to know music from there, being inspired by the radio shows and the choices of hosts. Now we have streaming platforms and algotythms recommending the music based on our preferences. I remember you’ve told me last time that you were digging in the radio shows to search for new music. Do you still find time and space to discover something new?
Raphael: I don’t think I do as much exploration now as I used to in my teens, probably my late teens was the most various for new music and I would go looking for, I would have checked out reviews, bands online, now I look up new things, but they tend to come to me in different ways.
Through streaming I tend to listen to a specific artist, the full albums still, I’m not really a consumer of playlists, it’s not my favorite thing – I do curate a playlist, which features some of my favourite artists and the ones who are doing similar things to me and also I put some of my music on it, but that type of listening doesn’t really satisfy me in the same way. I look for artists that I know and I tend to do a deep dive, so if someone I know recommends something, that usually I think it’s a good chance to I’m gonna enjoy it, that’s one of the most powerful ways of spreading a word about stuff, it always has been and it always will be.
It’s a smattering of things, sometimes on Instagram or Youtube, things pop up and they are really interesting and I dive deeper. I’m also subscribed to some bandcamp labels, so I get their newsletters, and check out the new releases they have, I do find a really good stuff there. There’s actually a lot of Canadian artists who are lesser known that they should be, they’re very independent. Over the last 5-7 years a lot of that stuff has been on heavy rotation for me. I try to give those people shout outs, because I feel their music dservees to be heard more.
MUAM: So in some ways nothing has changed – we still enjoy art. At the same time it’s somehow the same and totally different. The point is to find your own way in this new world.
Raphael: yeah, it’s funny. People are exposed to music in different ways, but the general mechanism is the same. I don’t listen to the radio as much, I still check out campus radio from time to time, or look at the listings, try to keep up things on a pulse, then dive deep into something, but I tend not to be influenced by algorythmic recommendations when it comes to streaming.
Streaming is more about exploring the albums to check if there’s something I would like to buy and dive deeper. Recommendations from friends, having conversations with people I find to be the best things to discover new music, to ask have there been new artists they’ve been listening to, seeing live, that’s another way too – playing on festivals. That often leads to really cool discoveries, so that’s the ways I find music now. But I usually will focus on a couple of records from month to moth without too much variety.
MUAM: I see. This one might be tough - how does it feel to be a classical musician in 2025?
Raphael: That’s a good question, I have to confess I only feel that a part of classical musician, I don’t feel that way a 100 per cent. The way I’ll describe it is in a way like you were born in a country and you moved to another one when you were a kid, and you lived there for a certain amount of time and you lived there as a teenager for 10 years and you moved to another country and moved back to a country that you’re from. My sense of identity of a classical music is like that. I don’t feel necessarily that I’m concerned about the future in a classical music or I'm trying to advocate for in a particular way that I’m trying to get more people to be interested in, as in any other genre like I don’t love every artist in every genre I’m very selective in what I choose and I like. There are some things that resonate with me whether it’s classical music or metal or jazz, some things speak me, others do not.
What I understand now from my own style of playing is that there are elements of classical music and classical performance style that have definitely remained in my approach as a solo artist, the biggest ones is when I play my own stuff, the solo lines, the melodies kind of come accross like a concerto, they are very soloistic, very heroic sometimes, they are played in a voice that would be appropriate to a degree like in front of an orchestra, that’s the type of cello playing that I think you’ll hear in front of a classical orchestra. And I also write pieces that use more classical forms than popular. I don’t really write these verse-chorus song structures, they tend to be through composed, often the pieces that have a multi movement structure like A- B - A or A- B -C, with more movements.
In case of "World Within" it’s a theme variations, so those are aspects of classical music that have remained in my work, but esthetically I feel what I do is very different and my attitude is the biggest one – when I get to play with other musicians, I concentrate my attitude towards rehersals and the performance and the whole ethiquete around the job and the music is quite different. My goal is less to hear perfectly to a score, it’s more about bringing a piece of music to life and injecting it with my own perspective and my own personality and I don’t think there’s any reason to be shy about doing that, I think it creates interest for an audience and shows that you have a unique take on something.
I’m trying to move forward and to get people interested in cello outside of classical music specifically and for them to see it in a broader or universal way. I want to democratise the cello and the genre. In North America it’s tricky. In Europe it’s easier because that’s where the classical music comes from. There’s already more understanding of what classical music represents. The tradition started there.
In North America there’s more like a division, a class divide that is not necessary. It’s a cultural and class thing as much as it is a lack of education around what that music is. I want to be out there and play for folks that have not really heard a classical music and never had time to dig into it to enjoy the cello and maybe become more curious about what other music there is for cello and to appreciate the dynamics and for them to feel comfortable in a setting, to feel safe and feel they belong here, something they can be a part of, appreciate. For me thee biggest thing is to democratise the music, and break certain barriers, create connections, bring people into this world.
MUAM: Music is all about emotions, not about genres. It’s designed to unify people somehow. You can play anything on any instrument.
Raphael: The greatest music, certainly in songwriting is that you can rearrange the song for any instrumentation and somehow if it resonates, it’s next incarnations will probably resonate and hit people in a similar way if it’s played on another instrument.
MUAM: True! Thank You so much, it was a pleasure to meet. Thanks for finding time for me!
Raphael: Pleasure is mine, it’s a great chatting! Thanks for getting in touch!
