„Spectral” niesie ze sobą poczucie uwolnienia nagromadzonego napięcia, emocji i dźwiękowego ciężaru, niemal jak egzorcyzm. Komponując tę płytę chcieliśmy stworzyć przestrzeń, w której słuchacz, a także my sami jako wykonawcy, moglibyśmy skonfrontować się z mrokiem, chaosem i intensywnością, i pozwolić im przeniknąć przez ciało – nie w sposób gwałtowny, ale jako proces transformacji. Chodzi o oczyszczenie nagromadzonych emocji i tym samym zrobienie miejsca na coś nowego, o przyjęcie tego, co nieoczekiwane" - mówi zapytany o pomysł na nową płytę Reto Mäder, filar szwajcarskiej grupy Sum Of R.
Zespół słynie z intensywnych występów, które można określić mianem sonicznych rytuałów. Narastające napięcie, ściana dźwięku i brzmienie, które oddziałuje na podświadomość, a z drugiej strony przestrzeń, w której można swobodnie dryfować.
W ostatnich latach forma tej sztuki nieco ewoluowała, ze względu na zmianę zespołowej formuły i dołączenie wokalisty. Jak to wpłynęło na kształt "Spectral"? Zapytałam o to Reto, jak również o pomysły na poszczególne utwory, by uzyskać pełną albumową historię. Zanurzmy się w niej krok po kroku.
Od sonicznych eksperymentów po występy w trio
Sum Of R działa od niemal dwóch dekad, eksplorując nowe brzmienia i stale przesuwając gatunkowe granice. Styl grupy ewoluował na przestrzeni lat od surowych drone'owych, hałaśliwych przestrzeni i transowych form ku odsłonie bardziej przystępnej, bliższej piosenkowej formule. W 2021 roku Sum Of R z instrumentalnego projektu przeistoczył się w trio z wokalistą, by wyruszyć do nowego muzycznego wymiaru. Do zespołu dołączył Marko Neuman. Jak to wpłynęło na zmianę procesu twórczego?
"Zaproszenie do współpracy Marko w roli wokalisty zupełnie zmieniło dynamikę naszej działalności. Nagle okazało się, że możemy pisać melodie, które komponują się z instrumentarium, którym dysponujemy w sposób, który był wcześniej niemożliwy. To otworzyło zupełnie nowe możliwości. Wokal dodał naszym utworom strukturalnego, narracyjnego i emocjonalnego ciężaru, ale wymagał również uwagi dla nowych składowych - frazowania, wyczucia czasu i intensywności.
Format tria usprawnił proces twórczy: każda nuta, każda faktura, każda cisza musi odtąd służyć muzyce. Tworzymy teraz bardziej zespołowo, co jest bardziej wymagające, ale też o wiele bardziej satysfakcjonujące." - podkreśla Reto
Efekty tych zmian były już słyszalne na fantastycznym "Lahbryce", wydanym w 2022 roku, a zostały jeszcze ciekawiej wyeksponowane na "Spectral".
 |
| Sum Of R w Gdańsku |
Między Szwajcarią a Finlandią
Trzy bratnie dusze zaczęły wspólnie tworzyć muzykę, ale kolektywna praca zrodziła nowe wyzwania. Sum Of R to w nowym wcieleniu basista Reto Mäder dbający tez o drone'owe efekty i różne eksperymentalne rozwiązania, perkusista Jukka Rämänen i wspomniany już wokalista Marko Neuman. Szwajcaria spotyka tu Finlandię, a to oznacza dość spory geograficzny dystans i wielogodzinne podróże. Poprzedni album powstał na wsi pod fińskim Jyväskyla, w pięknych okolicznościach przyrody. Energia przepływała swobodnie, a muzycy wspólnie spędzali czas, ciesząc się nim i wymieniając kulturowymi doświadczeniami. Odległości nie stanowią dla nich problemu i są w stanie poświęcić dużo czasu po to, by spotkać się z przyjaciółmi. Łączy ich piękna, szczera relacja, która oczywiście przekłada się na emocje zawarte w muzyce.
"Jesteśmy najlepszymi przyjaciółmi, co niweluje wszelkie geograficzne odległości. Kulturowe różnice w naszym przypadku oznaczają przede wszystkim różne oblicza, co sprawia, że tym bardziej ekscytujące jest wspólne tworzenie i słuchanie muzyki, dyskusje, siedzenie w ciszy, picie piwa, chodzenie do sauny czy cokolwiek innego. Przyjaźń to przyjaźń, nic innego się nie liczy." - mówi Reto.
 |
| Sum Of R w Gdańsku |
Różne spojrzenia, różne perspektywy
Na potrzeby "Spectral" współpraca przybrała jeszcze szerszego wymiaru - trio zaprosiło gości, by wzbogacić opowieść o nową perspekywę. Na płycie usłyszycie Juho Vanhanena z Oranssi Pazuzu, Vicotnika i G. Stuarta Dahlquista.
"Każdy z gości wniósł na album świeże spojrzenie i własną osobowości, dodał od siebie coś wyjątkowego. Głos, nastrój, osobowość, których sami nie moglibyśmy wykreować. Ta współpraca poszerzyła albumowe spektrum. To artyści, których głęboko podziwiamy i jesteśmy szczęśliwi, że to spotkanie kreatywnych umysłów i dusz doszło do skutku."
 |
| Sum Of R w Gdańsku, 17.05.2023 |
Muzyka, która wprowadza w trans
Kreatywna wymiana pomysłów to jedno, ale muzyka, którą tworzy Sum Of R to coś więcej niż tylko komponowanie ciekawych, eksperymentalnych piosenek. Te dźwięki silnie oddziałują nie tylko na odbiorców, ale na samych twórców. Jak zespół czuje się na scenie wykonując je? Czy daje się im zahipnotyzować?
"Gdy wykonujemy tę muzykę, przejmuje ona nad nami kontrolę. Hipnotyzuje nas. Struktury, powtórzenia i drony kreują stan przypominający trans, w którym czas wydaje się zawieszony. Granie tych utworów na żywo to rytuał: poddajemy się biegowi zdarzeń, energii dźwięku i sobie nawzajem. Nie chodzi o kontrolowanie muzyki, ale o pełne uczestnictwo w niej – ciałem, umysłem i duchem." - tłumaczy Reto. Tak właśnie można sobie to wyobrażać, bo podobnie czują się odbiorcy doświadczający koncertu.
A patrząc z drugiej strony - gdy tworzy się taki materiał, to uczucia są silniejsze niż te, których doświadcza się na scenie, czy może jest zupełnie odwrotnie. Są tu jakieś różnice? Zapytany o to Reto mówi tak:
"Komponowanie muzyki to taki cichy, prywatny, osobisty rytuał - pomysły rozwijają się powoli, zgłębia się je, dekonstruuje i przekształca. To skrupulatna, a zarazem intymna sprawa. Na scenie jest nieco inaczej - ten rytuał jest bezpośredni, fizyczny i wspólnotowy: dźwięk, energia i obecność innych muzyków oraz publiczności sprawiają, że staje się on czymś żywym i nieprzewidywalnym. W obu przypadkach rytuał polega na poddaniu się i skupieniu, ale jeden jest skierowany do wewnątrz, drugi zaś na zewnątrz."
| Sum Of R w Gdańsku |
Spectral krok po kroku
Solace
Chcieliśmy, by słuchacz od samego począttku albumu poddał się muzyce w pełni, poczuł zimne dreszcze emocji i rozpłynął się w tej zawieszonej przestrzeni - trochę tak jakby dryfować we mgle, która pyta cię, czy jesteś gotowa/y na podróż, której końca nie widać?
Agglomeration
Brzmienie basu naszego gościa G. Stuarta Dahlquista osadza ten utwór w przepełnionym grozą ciężarze. Z drugiej strony unosi się nad całością romantyczna melodia grana na melotronie. Jesteśmy fanami horrorów z lat 70. i w tym utworze – który nie ma klasycznej struktury zwrotka-refren – udało nam się oddać tę naszą pasję. Utwór rozwija się stając się bardziej studium gęstej, wciągającej atmosfery niż konwencjonalną piosenką.
Null
Ten utwór pojawia się tylko na płycie CD i w wersji cyfrowej albumu Spectral. Wciąga słuchacza w chaos, przeprowadzając go przez martwy punkt w surrealistyczne, pozaziemskie sfery, zanim sytuacja stanie się naprawdę niepokojąca. Utwór jest celowo absurdalny, żartobliwy, prowokujący, a jednocześnie hipnotyczny. Chcieliśmy stworzyć doświadczenie, które zmusza słuchacza do refleksji, śmiechu, a jednocześnie wywołuje dreszcze – wszystko to dzieje się w tym samym czasie.
 |
| Sum Of R w Gdańsku |
Waltz Of Death
To marsz żałobny. Błotnisty doom spotyka się z operowym, przesiąkniętym death metalem wokalem, podczas gdy przenikliwe syntezatory i warstwy chóralne grają światłem i mrokiem. Sekcja chóralna to nasz hołd dla Kassi (ok. 805–ok. 867), bizantyjskiej przeoryszy, poetki i kompozytorki, często uważanej za pierwszą kompozytorkę w historii muzyki zachodniej czy bizantyjskiej. Jej hymny i pieśni liturgiczne, z których wiele przetrwało do dziś, są powszechnie podziwiane za ich duchową głębię, melodyjną inwencję i liryczne wyrafinowanie. Chcieliśmy, aby słuchacz poczuł jej obecność, pozwolił sobie na upadek i skonfrontował się z upiorną obecnością rozkładu i przemijania.
Beer Cans In A Bottomless Pit
Ten fragment to nasz najbardziej inspirowany krautrockiem utwór, w którym dynamiczny rytm perkusyjny spotyka się z syntezatorowymi arpeggiami i pulsującą linią basową. Choć niektórzy wolą, żeby to koń prowadził, my wybraliśmy upartego, szarego osła – i zaprosiliśmy Vicotnika z Dødheimsgard, żeby pojechał z nami bryczką. Wszyscy jesteśmy wielkimi fanami i wielbicielami sztuki Vicotnika. Spotkaliśmy go po raz pierwszy w autobusie jadąc na festiwal, na którym grały oba zespoły i z tej podróży narodziła się nasza przyjaźń. Zgodził się na gościnny udział od razu i z entuzjazmem zaśpiewał w tym utworze. Ta kompozycja jest symbolem przygody. To utwór, który ma skłonić słuchacza do ruchu, refleksji i całkowitego zanurzenia się w dźwięku.
Empty Rooms
Ten utwór opowiada o zanurzeniu się w atmosferze albumu i dostrzeganiu drobnych, niemal niezauważalnych ruchów, które niosą ze sobą emocjonalny ciężar. Początek, z fortepianem w oddali i wokalem dochodzącym jakby z innego pokoju, powstał dokładnie tak, jak się pojawił – spontanicznie. Jukka i Marko po prostu spędzali czas, czekając na coś, co się wydarzy, a nagranie rozwijało się naturalnie, bez żadnego planu. To dowód na to, że coś dzieje się już w chwili, gdy na to czekasz. (śmiech). To właśnie te momenty, z perspektywy czasu, wydają się jeszcze bardziej satysfakcjonujące, dlatego utwór znalazł się na albumie.
 |
| Sum Of R w Gdańsku |
The Solution
To jedyny czysto instrumentalny utwór na tym albumie. Minimalistyczny, oparty na powtórzeniach i osadzony w doomowo brzmiących, ambientowych teksturach, stanowi odpowiednik wcześniejszych fragmeentów płyty. To jak moment kontemplacji, który zmusza słuchacza do jednoczesnego doświadczenia spokoju i napięcia.
Violate
Violate przenosi album w przestrzeń, w której chaos, dezorientacja i melodia zderzają się ze sobą. Zmanipulowane wokale i nagłe wybuchy intensywności tworzą halucynogenną energię – miejsce, w którym taniec spotyka się z furią. Chcieliśmy, aby słuchacz poczuł się przyciągnięty do krawędzi, wyzwany i całkowicie zanurzony w dźwiękowej burzy, gdzie piękno i szaleństwo istnieją obok siebie.
Cold Signature
Dla nas, jako zespołu, oddanie w muzyce przestrzeni dla melancholii i łagodności jest wyzwalające. Nie ma nic gorszego niż ograniczenie się do gatunku lub pewnego poziomu „ciężkości”. Ostatecznie to emocje są przecież najważniejsze – są jednocześnie królem i królową.
Dokładnie tak jest - muzyka to emocje, w najczystszej postaci. "Spectral" ukazał się 3 października 2025 i już możecie posłuchać go w całości tu: https://sumofr.bandcamp.com/album/spectral
ENGLISH VERSION
"Spectral carries a sense of release, almost like an exorcism of accumulated tension, emotions, and sonic heaviness. We wanted to create a space where the listener, and even ourselves as performers, could confront the dark, the chaotic, and the intense, and let it all pass through - not in a violent way, but as a transformative process. It’s about purging the old, making room for something new, and embracing the unexpected." - explains Reto Mäder, asked about the idea for the new album by Swiss Sum Of R.
The band is known for intensive, emotional live shows, which can be compared to sonic rituals. A growing tension, walls of sound and drones that affect subconsciousness, but on the other hand a space where can you drift freely - that's really unique.
The form of this music has evolved over the years, mostly due to line up changes. The new chapter was opened when the vocalist Marko Neuman joined the band. How did it impact the writing process? I've asked this question of course among the other crucial issues to tell the whole story of "Spectral". Let's dive into this album deeper, step by step...
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
From sonic experiments to a live trio
Sum Of R is active for almost two decades, always exploring new musical theritories, pushing the boundaries. The style of music they play has evolved among the years from raw drone sounds and noisy spaces and hypnotic forms into a melodic, lighter kind of songs. 2021 brought a line up transformation - from an instrumental project into a three piece with a vocalist, enabling the musicians to explore the new music universe. How did the collaboration with Mark Neuman impact the writing process? Were there any new challenges?
" Adding Marko as a singer completely changed the dynamics. Suddenly, we could write melodies that interact with the instrumentation in ways that were impossible before. It opened up new doors. Vocals add structure, narrative, and emotional weight, but they also demand attention to phrasing, timing, and intensity. The trio format tightened the creative process: every note, every texture, every silence had to serve the music. It’s more collaborative, more demanding, but also far more rewarding." - Reto explains.
The effects of those changes can be heard on "Lahbryce" album, released in 2022. It's even more exciting on the new "Spectral" one...
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
From Switzerland to Finland
Three soulmates started to create music together, but the new challenges occured. The new line up consists of bassist Reto Mäder who also takes care of drones and experimental sounds, drummer Jukka Rämänen and singer Marko Neuman. Switzerland meets Finland here and if the bands want to meet in person, a huge geographical distance needs to be travelled. The previous album was recorded in Jyväskyla in a beautiful surroundings. The energy was floating freely and three friends were spending a nice time together sharing ideas and having fun. This distance is not a problem for band members, they do it all because of their friendship. It's a true, honest relationship, which Reto describes in this words:
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
Different perspectives
The meaning of a word "collaboration" gained a broader perspective in case of this new album. The band invited dear guests to enrich the story with some new ideas. On "Spectral" you can hear Juho Vanhanen from Oranssi Pazuzu as well as Vicotnik and G. Stuart Dahlquist.
"Having Juho on Solace and Vicotnik on Beer Cans In A Bottomless Pit, as well as G. Stuart Dahlquist on Agglomeration, brought fresh perspectives and personalities into the mix. Each guest contributed something unique. A voice, a mood, a presence that we could not have generated ourselves. These collaborations expanded the album’s universe. We also love that they are artists we admire deeply - it’s a meeting of creative minds and spirits."
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
Music that makes you drift away in sonic trance
Creative share of ideas is a great thing, but there's much more than this process of writing experimental songs. Sum Of R's art impacts the mind and subconsciousness and that's true not only in case of the listeners but also the creators. How do the band members feel playing this music on stage? Do they become hypnotised by music? Is this a kind of ritual?
"When performing, the music takes over in a hypnotic way. Patterns, repetitions, and drones create a trance-like state where time seems suspended. Playing these songs live is a ritual: we surrender to the flow, to the energy of the sound, and to each other. It’s not about controlling the music, but participating in it fully - body, mind, and spirit."
And how is it in case of composing this kind of music? Are the emotions stronger than during the live performance or not? Are there any differences in the form of this ritual? Reto explains it all this way:
"Composing is a quiet, introspective ritual - a slow unfolding where ideas are explored, deconstructed, and reshaped. It’s intimate, private, and meticulous. On stage, the ritual is immediate, physical, and communal: the sound, the energy, and the presence of the other musicians and the audience turn it into something alive and unpredictable. In both cases, the ritual is about surrender and focus, but one is inward-looking, the other outward-facing."
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
The story track by track
Solace
We wanted the listener, from the very first
moments of the album, to surrender their mind to the music, feel the
cold shiver, and dissolve into a suspended reality - like a floating fog
that asks you: Are you ready for an adventure with no foresight of the
end?
Agglomeration
The bass of our guest musician G.
Stuart Dahlquist anchors this track in doom-laden weight. In contrast, a
romantic melody played on the Mellotron floats above it. We’re fans of
’70s horror films, and in this song — which doesn’t follow a classic
verse-chorus structure - we were able to express that influence. The
track unfolds more like a study in dense, immersive atmosphere than a
conventional song.
Null
This track appears only on the CD
and digital versions of Spectral. It drags you into chaos, nudging you
through a dead point into surreal, otherworldly spheres before things
truly get unsettling. The song is deliberately absurd, playful,
provocative, and simultaneously hypnotic. We wanted to create an
experience that forces the listener to reflect, to laugh, and to shiver -
all at the same time.
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
Waltz Of Death
This is the funeral
march of the album. Muddy doom meets operatic, death-infused vocals,
while shrill synths and choral layers play with light and darkness. The
choral section is our homage to Kassia (c. 805–c. 867), the Byzantine
abbess, poet, and composer often regarded as the first known female
composer in Western or Byzantine music history. Her hymns and liturgical
chants, many of which survive today, are admired for their spiritual
depth, melodic inventiveness, and lyrical sophistication. We wanted the
listener to feel her present, to let themselves fall, and to confront
the ghostly presence of decay and impermanence.
Beer Cans In A Bottomless Pit
This
track is our most Krautrock-inspired piece, where a forward-driving
drum beat meets synth arpeggios and a trotting bassline. While some
might prefer the horse to lead the way, we chose the stubborn gray
donkey - and invited Vicotnik from Dødheimsgard to ride along in the
carriage. We are all big fans and admirers of Vicotnik’s art. We first
met him on a bus ride to a festival where both bands were playing, and
from that journey a friendship developed. He was immediately excited to
contribute vocals to this track. The song stands as a symbol of
adventurousness. It’s a track meant to make the listener move, reflect,
and fully immerse themselves in the sound.
Empty Rooms
This
song is about inhabiting the album’s atmosphere and noticing the small,
almost imperceptible movements that carry emotional weight. The
opening, with piano in the distance and vocals seeming to come from
another room, came about exactly as it happened - spontaneously. Jukka
and Marko were simply passing time, waiting for something to happen, and
the recording unfolded naturally, without any premeditation. And it’s
proof that something is already happening in the very moment you’re
waiting for something to happen. Haha. These are the moments that, in
hindsight, feel even more rewarding, which is why the track found its
place on the album.
 |
| Sum Of R in Gdańsk |
The Solution
This is the album’s only
purely instrumental track. Minimalist, repetitive, and anchored in
doom-laden ambient textures, it serves as a counterpart to the earlier
tracks. It's like a contemplative moment that forces the listener to
experience stillness and tension simultaneously.
Violate
Violate
takes the album into a realm where chaos, disorientation, and melody
collide. Manipulated vocals and sudden bursts of intensity create a
hallucinatory energy - a place where dance and rage meet. We wanted the
listener to feel pulled to the edge, challenged, and fully immersed in a
sonic storm where beauty and madness exist side by side.
Cold Signature
It
feels liberating for us as a band to give space to melancholy and
gentleness. There’s nothing worse than being confined to a genre or a
certain level of ‘heaviness.’ In the end, it’s the emotion that truly
matters - it is both the king and the queen.
That's exactly how it is - music is all about emotions, in the purest form. "Spectral" is out since 3rd October 2025 and is available in full here: https://sumofr.bandcamp.com/album/spectral